Blog

Dünyaca ünlü müzik grubu Coldplay’i konu alan “A head Full Of Dreams” isimli belgeselin fragmanında, grubun birbirleriyle ilk tanıştıkları öğrencilik yıllarına dönüyoruz. Kendi aralarında çektikleri bir video ekrana yansıyor. Solist Chris Martin; genç, neşeli, enerjik ve kendinden emin haliyle: “Coldplay grubu çok çok büyük bir grup olacak” ve grup elemanlarının isimlerini sayarak: “Dördümüz de grupta olacağız göreceksiniz” diyor.

Sahne burada kesilip, bizi yıllar sonrasına, milyonların doldurduğu stadyumdaki Coldplay konserine götürüyor… Gencecik bir insanın farkındalığına, vizyonuna ve kararlılığına hayran kalıyorsunuz.

Başarılı olarak adlandırılan insanların hayatlarını inceleyecek olursak; mevcut yeteneklerinin farkında olduklarını ve ileride ne yapacakları hakkında kesin düşünce ve kararlarının var olduğunu görürüz. Tabii, bu kararlara ulaşmak amacıyla harcadıkları çabayı da göz ardı etmemek gerekir.

İnsanlar tarafından yönetilen şirketler için de aynı durum geçerlidir: Bir kurumun başarıya ulaşması için kime hizmet ediyor olduğu, yaptığı işteki temel amacı, ne yapıyor olduğu yani misyonu; nereye ulaşmak istediği, kendini gelecekte nasıl gördüğü yani vizyonu olması gerekir.

Bu durumda firmanızı yükseklere taşıyacak vizyon ve misyonunuzu nasıl oluşturacağınızı:

• İş dünyasında genellikle birbirine karıştırılan misyon ve vizyon nedir?

• İyi bir misyon ve vizyonun özellikleri nelerdir?,

• Firmanızın vizyonu ve misyonunu nasıl belirlersiniz?,

• İyi hazırlanmış vizyon ve misyonun markaya katkıları nelerdir?,

• Yorumlar ile iyi ve kötü vizyon ve misyon örnekleri

başlıklı açıklamalarla keşfedebilirsiniz.

Misyon, firmanızın bir nevi direksiyonudur. Firmanızın var oluş amacını, kime hitap ettiğini ve nasıl hizmet verdiğini özet olarak belirten bildirgedir. Firmanın şimdiki zamandaki durumunu, konumunu, değerlerini ve kültürünü yansıtır.

Vizyon, firmanızın varacağı adrestir. Firmanın gelecekte ulaşmayı hedeflediği noktayı, konumu yine özet olarak belirten bildirgedir.

Vizyon ve misyon farkı, yazının ilerleyen kısımlarında ayrıca birçok örnekle açıklanacak. Şimdilik, tanımları anlamlandırabilmek adına LinkedIn örneğini ele alacak olursak:

• LinkedIn Misyonu: Daha üretken ve başarılı olabilmeleri için çalışanların iletişim kurmalarını sağlamak.

• LinkedIn Vizyonu: Dünya iş gücünün her elemanına ekonomik imkânlar sağlayabilmek.

LinkedIn, misyonunda mevcut durumda ne yaptığını ve kime hizmet verdiğini; vizyonunda ise tüm dünya çalışanlarına artı değer katacak fırsatlar oluşturmayı hedeflediğini ifade ediyor.

• Misyon ve vizyon öncelikle kısa olmalıdır. Bu, akılda kalıcı ve daha çok etkileyici olmalarını sağlar. Her şeyi özetleyebilen bir cümle idealdir. Kısa ve öz olması, hemen akla gelmesine hatta sloganlaşmasına vesile olur.Ülkemizin ünlü giyim markası LCW’nin misyonu şu şekildedir: “İyi giyinmek herkesin hakkı inancından hareketle; insanları, tarzları ve bütçelerine uygun giydirerek iyi hissettirmek.” İyi giyinmek herkesin hakkı cümlesi hem şirket misyonu halini almış hem de firma tanıtımlarında slogan olarak kullanılmaya başlanmıştır.
  
  

• Basit, net ve kolay anlaşılır olmalıdır: Kısa bile olsa, büyük lafların edildiği, karmaşık, gösterişli ama kimsenin anlayamayacağı bir metin hiçbir işinize yaramayacaktır. Misyon ve vizyonu okuyan herkes anlayabilmelidir. Ağdalı, abartılı bir anlatım biçimi oldukça yanlış bir tercih olacaktır.
  
  

• Çok genel ya da gereğinden kapsamlı olmamalıdır: Anlatılmak istenilen her şey, en ince detayına kadar vizyon ve misyona sığdırılmaya çalışılmamalıdır. Ya da hedef kitlenin dışındaki gruplara da seslenmeye çalışan bir vizyon veya misyon anlamsız olacaktır. Örneğin; kimsesiz çocuklara yardım sağlayan bir vakfın misyonunun “Herkese açık olan kapımızdan…” gibi diğer hedef kitleleri de içine alma çabası inandırıcılıktan uzak bir görüntü ortaya çıkarır.
  
  

• Firmanıza özel olmalıdır: Vizyon ve misyonunuz başka bir firmanın olduğu gibi alıp kopyalayamayacağı şekilde size ait, sizin farklılığınızı dile getiren, sadece sizi anlatan bir şekilde yazılmalıdır.
  
  

• Samimi ve gerçekçi olmalıdır: Güzel birkaç cümle ortaya çıkarmak adına olmayan değerleri varmış gibi gösteren vizyon ve misyon hazırlamamalısınız. Böyle bildirilerin size hiçbir faydası olmaz. Tam aksine güvenilirliğinizi zedelemiş olursunuz. Aşağıda da sayılacağı gibi vizyon ve misyonun bir firmaya oldukça fazla getirisi var, tüm bu faydalardan mahrum kalırsınız.
  
  

• Firmayı öven nitelikte olmamalıdır: Kendinizi ya da firmanızı övmemelisiniz. Vizyonunuzda “10 yıl içerisinde ülkenin en çok kitap basan yayınevi olmak” cümlesi yer alabilir fakat misyonunuzda “Ülkenin en başarılı yayın evi olarak...” şeklinde firmanızı yüceltici ifadeler kullanmamalısınız. Bu, firmanızın gücünü değil sizin kibrinizi gösterir.
  
  

• Pozitif cümleler seçmelisiniz: Vizyon ya da misyonunuzda rakipleri yeren, ortamın kötülüğünden bahseden, insanları umutsuzluğa sürükleyecek cümleler kullanmamalısınız.
  
  

• Herkese dokunabilecek, uygulanabilecek, herkesi motive edecek nitelikte olmalıdır: Vizyonunuz ve misyonunuz; çalışanlarınızı, ortaklarınızı ve hedef kitlenizi motive eder nitelikte hazırlanmalıdır. Bildirileriniz firmanız çevresindeki herkesi etkilemeli ve firma vizyonuna ulaşabilmek, misyonunu gerçekleştirmede daha özenli davranmak için harekete geçirebilmelidir.

Firma sahibi ya da ortağı dahi olsanız firmanızın vizyon ve misyonunu belirlemek yalnızca sizin işiniz değildir. Daha doğrusu olmamalıdır. Firmanız için oldukça önemli olan bu iki kavramı ortaya çıkarabilmek amacıyla firmanızda yaratıcı olduğuna inandığınız ve öngörü sahibi olan anahtar çalışanlarınızı, ortaklarınızı kapsayan bir çalışma grubu oluşturabilirsiniz.

Grubun ilk önce işinizin bulunduğu pazara, çalışanlara, müşterilere, ortaklara ve ihtiyaç ve isteklere odaklanmasını sağlamalısınız. Grupta yapacağınız brain storming (beyin fırtınası) çalışmaları şu soruları içerebilir:

• Misyon için: Firmamızın temel amacı nedir? Ne yapıyoruz? Kimin için yapıyoruz?

• Vizyon için: Gelecekteki 5 veya 10 yıl içerisinde nerede olmak istiyoruz? Gelecekte elde etmek istediğimiz en büyük amaç ve ulaşmak istediğimiz konum nedir?

Vizyonu oluştururken gerçekçi ama büyük düşünmelisiniz. Ünlü yazar Alvin Toffler “Küçük şeyler yaparken büyük şeyler hakkında düşünün ki tüm küçük şeyler doğru yönde ilerlesin” der. Büyük düşünün ki tüm ekibiniz o noktaya ulaşmak için çabalasın.

Vizyonunuzun ve misyonunuzun değerlerinizle uyum sağlamasını, onlardan yola çıkarak oluşturulmasını sağlayın.

Vizyonunuz ve misyonunuz oluşturulduktan sonra onları bulunduğunuz tüm medyalarda tanıtın, firmanızın yer aldığı her alanda var olmasını sağlayın.

Starbucks’ın sahibi Howard Schultz şöyle demiş: “Eğer aynı hedef için tutkulu bir bağlılığı paylaşan insanlarla birlikteyseniz, her şey mümkündür.”

Firma vizyonlarını mantıklı bulan çalışanların firmaya bağımlılık oranı %68 olarak ölçümlenmiştir. Daha bağımlı çalışan, daha üretken çalışkandır. Ayrıca bu çalışan, çalışmaktan mutluluk duyduğu firmasını topluma da pozitif tanıtacaktır.

Misyonunuzu ve vizyonunuzu keşfettiğinizde ve oluşturduğunuzda misyonunuzu eksiksiz sağlayabilmek ve vizyonunuza ulaşabilmek için heyecan, istek ve tutku duyacaksınız. Yani vizyon ve misyon motive edicidir.

Vizyon ve misyonunu doğru ortaya koyabilmiş firmalarda performans standartları daha kolay oluşturulabilir. Çalışanlar daha etik ve uyumlu davranışlar sergiler.

Kesin, kararlı ve planlı firmalara daha çok güvenilir. Müşteriler, tedarikçiler, üçüncü parti firmalar ile daha yakın ilişkiler sağlanır, herkes aynı yolda ve aynı hedeflerle yürür.

Vizyona ulaşılabilmek için yeni yöntem ve araç arayışları gelişir.

Misyon: Toplumun mobilite ihtiyaçlarına en uygun ürün ve hizmetleri sunarak yaşam kalitesini yükseltmek.

Vizyon: Milyon araca doğru... Müşteri beklentilerini şekillendiren ve gurur duyulan lider otomotiv şirketi olmak.

Yorum: Hem vizyon hem misyon kısa, net ve akılda kalıcı. Firmanın internet sayfasında büyük puntolarla “Vizyonumuz” ve “Misyonumuz” başlıkları atılmış. Bu, firmanın vizyon ve misyonundan gurur duyduğu ve yücelttiğini düşündürüyor. Çok iyi bir örnek olarak gösterilebilir.

Misyon: Herhangi bir yere ait olmak (Belong anywhere)

Vizyon: Evrensel bir özlem olan ait olma isteğini; her nereye gidilirse gidilsin hoş karşılanma, saygı görme ve takdir edilme arzusunu karşılamak.

Yorum: Airbnb sadece iki kelimelik misyonu ile “ait hissetmeniz için size yardım ediyoruz” mesajını sağlamayı başarıyor. Vizyonda ise ait olma duygusunu daha derinden işlemiş fakat gelecek ile ilgili bir öngörü, plan ve istek yansıtabilmiş mi düşünülür.

Misyon: İyi tasarlanmış, fonksiyonel, zengin seçenekli mobilya ürünlerini maksimum sayıdaki insanın satın alabileceği şekilde uygun fiyatlı olarak sunabilmek.

Vizyon: Birçok insan için çok daha iyi “her gün” yaratmak. ( To create a better everyday life for the many people )

Yorum: Kısa, net ve vurucu.

Misyon: Dünyanın yenilenebilir enerjiye geçişini hızlandırmak.

Vizyon: Dünya ulaşımını elektrikli araçlara çeviren 21. yüzyılın en güçlü araba firması olmak.

Yorum: Yine kısa, akılda kalıcı, net, vurucu, kararlı, farklılıkları yansıtabilen özelliklere sahip misyon ve vizyon seçilmiş.

Misyon: - Müşterisine yakın, jean odaklı bir moda markası olmak. - Markayı yansıtan her noktada tüketiciye yeni bir deneyim yaşatmak. - Ürün kalitesinde tutkulu, tasarımda yenilikçi olmak. - Ürün mükemmelliği, dijital dünyanın gerekleri ve perakende mağazacılık- deneyiminde öncü bir şirket olmak. - Çalışanların güven duyduğu, müşterilerin gönül bağı kurduğu, iş ortaklarının kalıcı olduğu kurum kültürünü sahiplenmek.

Vizyon: Jean odaklı bir moda markası olarak bulunduğu pazarlarda lider olmak.

Yorum: Misyon oldukça uzun tutulduğu için çarpıcı değil, vizyon ise gelecek hayallerini gerçekçi olarak yansıtmaya çalışmış.

Misyon: Tüm yatırımcılar için güvenilir, şeffaf, etkin, adil, yenilikçi, rekabetçi ve sürdürülebilir bir işlem platformu sağlamak.

Vizyon: Geleceğin sermaye piyasalarında, Türk ve bölgesel finansal varlıklar için küresel entegre pazar yeri olmak.

Yorum: Yukarıda anlatılanlara tam olarak uyum sağlayabilen özelliklere sahip vizyon ve misyon bulunmuş.

Misyon: Şişecam, kaliteli ve konfor yaratan ürünleriyle yaşama değer katan; insana, doğaya, yasaya saygılı bir şirkettir.​​​​

Vizyon: Camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortakları ile yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markaları ile fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olmak. ​ ​

​Yorum: Yine hem misyon hem vizyon oluşturmada son derece başarılı olmuş olan bir şirket görüyoruz.

Küçük Prens’in yazarı Antoine de Saint-Exupery şöyle der: “Eğer bir gemi yapmak istiyorsan, insanları odun toplamaya gönderip onlara iş ve görevler verme, onlara denizin enginliğini ve güzelliğini anlat.” İş dünyasında da misyon ve vizyon; insanları engin denizlere ulaşabilmek için özendirecek, oralara ulaşmak için onları motive edecek, birlikte hızlı ve planlı çalışarak harika bir gemi inşa etmelerini ve engin denizlere açılmalarını sağlayacaktır.

Vizyon ve misyonunuzu henüz oluşturmadıysanız, belki de tam vaktidir!